ผมร่วงเป็นหย่อมๆ อาจเป็นปัญหาหนักใจของใครหลายคน ไม่ว่าผู้หญิงหรือผู้ชาย ก่อให้เกิดความไม่มั่นใจในการใช้ชีวิต หรือส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจของใครหลายคน วันนี้เราจะมาทำความรู้จักกับ โรคผมร่วงเป็นหย่อม มีเชื้อรา เกิดจากอะไร รักษาด้วยวิธีไหนบ้าง ? ไปดูกันเลย
โรคผมร่วงเป็นหย่อม คือ
โรคผมร่วงเป็นหย่อม สาเหตุที่พบบ่อยของอาการผมร่วงเป็นหย่อมอย่างเฉียบพลันนั้น บางครั้งอาจเกิดขึ้นกับเส้นขนในบริเวณอื่นๆของร่างกายได้ เช่น คิ้ว หนวด โรคนี้มักเกิดจากการอักเสบภายใต้หนังศีรษะ โดยการอักเสบนี้ไม่ได้ทำลายรูขุมขนอย่างถาวร ดังนั้นหลังโรคสงบลง ผมหรือเส้นขนจะสามารถงอกขึ้นมาใหม่ได้ โรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ หรือ Alopecia areata นั้นจะมีอาการผมร่วงเป็นหย่อมๆ ที่ศีรษะ หรืออาจมีหย่อมขนร่วงที่คิ้ว หนวดขนบริเวณใบหน้าหรือลำตัว สำหรับโรคนี้ไม่ทำให้เป็นอันตรายถึงชีวิต แต่จะมีผลกระทบต่อความสวยงามเป็นอย่างมาก จึงอาจส่งผลกระทบทางด้านจิตใจของผู้ป่วยได้
อาการของโรค
ผู้ป่วยโรค Alopecia Areata จะมีอาการผมร่วงเป็นหย่อม ๆ ซึ่งลักษณะโดยทั่วไปบริเวณที่ผมร่วง จะมีลักษณะเป็นวงกลมเท่ากับเหรียญขนาดใหญ่ อาจมีอาการคัน หรือมีผื่นแดงขึ้นบริเวณที่ผมร่วงด้วยแต่ก็มักพบได้น้อย หรืออาจมีขนร่วงตามส่วนอื่นของร่างกาย เช่น ขนตา คิ้ว หนวดเครา หรือขนตามแขนขา เป็นต้น
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นขนและผมที่ร่วงนั้นจะสามารถงอกขึ้นใหม่ได้เองภายใน 3-4 เดือน แต่สำหรับในผู้ป่วยบางรายอาจจะไม่งอกกลับขึ้นมาอีกเลย อาการผมร่วงเป็นหย่อมๆอาจหายไปและก็สามารถกลับมาเป็นได้อีก ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล และไม่สามารถคาดเดาการเกิดได้ นอกจากนี้โรค Alopecia Areata อาจทำให้เกิดอาการผิดปกติที่เล็บได้ แต่ก็มีโอกาสเกิดขึ้นได้น้อย เช่น เล็บขรุขระ เล็บเปราะ หรือมีจุดแดงบริเวณโคนเล็บ เป็นต้น
สาเหตุของการเกิดโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ
โรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ มีสาเหตุเกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งนำไปสู่ภาวะไม่ตอบสนองต่อแอนติเจนตัวเอง หรือที่เรียกว่า ภาวะภูมิต้านตัวเอง นั่นก็คือ ระบบภูมิคุ้มกันเข้าใจผิด และโจมตีเนื้อเยื่อภายในร่างกาย กรณีของโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆนั้น เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันโจมตีรูขุมขน และเข้าไปขัดขวางการเจริญเติบโตของเส้นผม
โดยจากการตรวจชิ้นเนื้อที่บริเวณที่ได้รับผลกระทบนั้น พบว่าเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟไซต์ที่ทำหน้าที่เป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกัน แทรกซึมเข้าสู่กระเปาะผมที่อยู่ล่างสุดของรากผม และนำไปสู่โรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ ซึ่งในบางกรณีโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆก็เป็นผลมาจากโรคอื่น ๆด้วย เช่น โรคของต่อมไทรอยด์ โรคด่างขาว โรคแพ้ภูมิตัวเองหรือโรคลูปัส โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคลำไส้ใหญ่อักเสบเป็นแผล เป็นต้น
โรคผมร่วงเป็นหย่อมๆเกิดขึ้นกับใครได้บ้าง
สามารถเกิดได้กับทุกคน ทั้งในเพศชาย และเพศหญิงเท่าๆ กัน โดยอายุเฉลี่ยที่จะเกิดโรคนี้จะอยู่ที่ประมาณ 30 ปี แต่อย่างไรก็ตามโรคนี้สามารถเกิดขึ้นในทุกช่วงอายุได้เช่นกัน ความเสี่ยงของผู้ที่ป่วยเป็นโรค Alopecia Areata หรือผมร่วงเป็นหย่อมๆ จะเกิดขึ้นเฉลี่ย 1 ใน 1000 คน หรือ ประมาณ 2% นั่นเอง
ปัจจัยเสี่ยงของโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ
โดยปัจจัยต่างๆเหล่านี้ อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆได้
- มีผมร่วงมากจนผิดปกติ หรือเล็บมือและเล็บเท้ามีสี รูปร่าง ความหนา ในลักษณะที่ผิดปกติ
- มีประวัติของการเป็นผู้ป่วยโรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง
- มีคนในครอบครัวมีประวัติเป็นโรคนี้
- มีอาการของโรคนี้ ตั้งแต่อายุยังน้อย หรือมีอาการของโรคนี้ นานเกิน 1 ปี
- เป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
วิธีการรักษาโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ
ปัจจุบันในทางการแพทย์ ยังไม่วิธีที่สามารถรักษาโรค Alopecia Areata ให้หายขาดได้ ในเบื้องต้นแพทย์จะแนะนำให้รอผมงอกกลับขึ้นมาใหม่เอง ซึ่งอาจใช้เวลานานประมาณ 3-6 เดือน เพราะปกติแล้วเส้นผมของผู้ป่วยจะงอกกลับขึ้นมาใหม่ได้เอง โดยไม่จำเป็นต้องรักษา อีกทั้งโรคนี้ยังไม่เป็นอันตรายต่อผู้ป่วย แต่ก็มีบางวิธีที่จะช่วยให้ผมที่ร่วงหลุดไปสามารถงอกกลับขึ้นมาใหม่เร็วขึ้นกว่าวิธีตามธรรมชาติ ดังนี้
- ใช้สเตียรอยด์สเตียรอยด์จะสามารถยับยั้งการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันที่สร้างความเสียหายให้กับรูขุมขนได้ และช่วยทำให้เส้นผมสามารถงอกขึ้นมาใหม่ได้อีกครั้ง ซึ่งการใช้สเตียรอยด์นั้นมีอยู่หลายรูปแบบ ทั้งแบบฉีดซึ่งได้ผลดีในกรณีที่ผมร่วงเป็นบริเวณไม่กว้างนัก และแบบทาซึ่งเห็นผลช้าอาจใช้เวลา 3-6 เดือน โดยการใช้ยาชนิดนี้จะขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์
- ใช้ยาปลูกผมการรักษาด้วยการใช้ยาปลูกผมนั้นเป็นวิธีที่มีโอกาสสำเร็จน้อย โดยปกติแล้วต้องใช้เวลา 2-3 เดือน ถึงจะเริ่มเห็นผล แต่หากใช้ยาปลูกผมมาเป็นปีแล้วยังไม่มีการเปลี่ยนแปลง ควรหยุดใช้ยาและรักษาด้วยวิธีอื่นแทน
- ทำภูมิคุ้มกันบำบัดการทำภูมิคุ้มกันบำบัดเป็นการทำให้สารที่ก่อให้เกิดอาการภูมิแพ้ที่ผิวหนังลงบนบริเวณที่ผมร่วง เพื่อให้เกิดการอักเสบและช่วยกระตุ้นให้ผมกลับมางอกขึ้นใหม่อีกครั้ง แต่วิธีการนี้อาจมีผลข้างเคียงที่ทำให้เกิดโรคผิวหนังชนิดอื่นๆตามมาได้
- อาหารเสริมการทานอาหารเสริม วิตามิน สมุนไพร การใช้น้ำมันหอมระเหยจากพืช หรือรับการฝังเข็ม อาจช่วยให้ผมงอกขึ้นมาใหม่ได้ แต่การรักษาด้วยทางเลือกเหล่านี้นั้นยังไม่ได้รับการยืนยันทางการแพทย์ ว่าจะสามารถช่วยรักษาอาการผมร่วงเป็นหย่อมๆ หรือสามารถทำให้อาการนั้นดีขึ้นได้ ดังนั้นหากผู้ป่วยต้องการใช้การรักษาทางเลือกควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ
การป้องกันโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ
ในปัจจุบันอาจยังไม่มีวิธีใดที่สามารถป้องกันโรค Alopecia Areata ได้ แต่สามารถรักษาได้ตามอาการที่เกิดขึ้น และทำให้ผมงอกกลับขึ้นมาใหม่ให้เร็วที่สุด โดยผู้ป่วยควรดูแลตนเอง และป้องกันปัญหาเรื่องสุขภาพที่อาจเกิดขึ้นตามมา รวมทั้งคนทั่วไปก็อาจหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เป็นโรคนี้ เช่น
- ผ่อนคลายความเครียด เพราะความเครียดเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคนี้ได้
- การเลือกรับประทานอาหารที่มีสารอาหารช่วยบำรุงเส้นผม เช่น วิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี และธาตุสังกะสี เป็นต้น
- การใส่วิก สวมหมวก หรือ การทาครีมกันแดดบริเวณหนังศีรษะที่เกิดอาการผมร่วง เพื่อเป็นการป้องกันแสงแดดที่จะทำอันตรายต่อหนังศีรษะ
- การสวมแว่นกันแดด ในกรณีที่โรคนี้ส่งผลกระทบทำให้ขนตาหลุดร่วง จึงทำให้อาจมีสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ดวงตาได้ เนื่องจากไม่มีขนตามาคอยป้องกัน
เมื่อเรารู้จักกับโรคนี้แล้ว หากใครที่มีปัญหาผมร่วง หรือคิดว่าตัวเองมีอาการที่คล้ายกับการเป็นโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ ก็ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อเข้ารับการวินิจฉัยอาการ ซึ่งการรักษาโรคนั้นควรอยู่ในดุลยพินิจ และความดูแลของแพทย์เนื่องจากอาจมีผลข้างเคียงตามมาได้ ควรได้รับการรักษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ นอกจากนี้ ตัวผู้ป่วยเองก็ควรที่จะดูแลสุขภาพให้แข็งแรง โดยการพักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่มีสารอาหาร และวิตามินตามที่ร่างกายต้องการอย่างครบถ้วน หลีกเลี่ยงความเครียด เนื่องจากความเครียดถือเป็นหนึ่งปัจจัยที่ทำให้เกิดอาการผมร่วงเป็นหย่อมๆได้ รวมถึงสิ่งกระตุ้นต่างๆ ที่จะทำให้เกิดอาการ เพราะจริงๆแล้วโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆนั้นเป็นโรคที่สามารถหายได้เอง และไม่ได้เป็นโรคที่อันตรายหรือร้ายแรงอะไร ไม่ทำให้เจ็บปวด หรือระคายเคืองอะไรเลย แต่อาจสร้างความรำคาญใจ หรือไม่มั่นใจให้กับผู้ป่วยเท่านั้น
แต่หากอาการผมร่วงเป็นหย่อมๆที่เป็นอยู่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกัน ผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้ก็ควรเข้ารับการรักษา เพื่อหาวิธีให้ผมหยุดร่วงในระยะยาวต่อไป อีกทั้งผมร่วงเป็นหย่อมๆนั้นเป็นโรคที่สามารถเกิดซ้ำได้ หากผู้ป่วยมีกานดูแลตัวเองไม่ดีพอ ทานยาไม่ต่อเนื่อง หรือมีอาการเครียดสะสมเรื้อรัง ดังนั้นผู้ป่วยที่เป็นโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ หรือเคยเป็นโรคผมร่วงเป็นหย่อมๆ และควรดูแลตัวเองเป็นอย่างดีเข้าพบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ เพื่อรักษาอาการผมร่วงเป็นหย่อมให้หาย และสร้างความมั่นใจกลับคืนมานั่นเอง